Η ανθολογία αυτή, όπου αναρχικοί γράφουν για λογοτέχνες και λογοτέχνες για αναρχικούς, μας υπενθυμίζει ότι ο Πιοτρ Κροπότκιν έγραψε μια ολόκληρη ιστορία της Ρώσικης λογοτεχνίας, χωρίς ούτε στιγμή να πάψει να ασχολείται με την υπόθεση της Αναρχίας και της ανθρώπινης χειραφέτησης. Η πανταχού παρούσα στις επαναστατικές διεργασίες του καιρού της Έμμα Γκόλντμαν έγραψε σημαντικά δοκίμια για τον Τολστόι, τον Ίψεν, τον Γέητς, ο μαρτυρικός Γκούσταβ Λαντάουερ για τον Ντοστογιέφκσι, τον Τολστόι, τον Στρίντμπεργκ, τον Ουίτμαν, τον Όσκαρ Ουάιλντ κ.ά. καθώς και ότι σπουδαίοι λογοτέχνες και συγγραφείς (ο Μιρμπώ, ο Ζολά, ο Μπλοκ κ.ά) έκαναν την αντίστροφη διαδρομή κι έγραψαν δοκίμια για εμβληματικές μορφές του αναρχικού κινήματος, για να μην μιλήσουμε και για σπουδαίες προσωπικότητες της εποχής, όπως ο Γκέρτσεν, όπου τα όρια δοκιμίου και ποίησης συχνά χάνονται στην αριστουργηματική γραφή του.
Τα δοκίμια που συγκεντρώνονται εδώ. γραμμένα από διαφορετικά πρόσωπα, είναι λογικό να έχουν αντιφατικές μεταξύ τους κρίσεις. Πρόθεση μας άλλωστε δεν ήταν να παρουσιάσουμε μια σειρά “αγιογραφιών”. Κείμενα διεισδυτικά και πρωτότυπα, αποδεικνύουν ότι όταν η ερμηνεία και η κριτική έργων και προσώπων γίνεται με πάθος και γνώση, ανοίγουν νέους δρόμους κατανόησης του κόσμου.
Οι σελίδες του βιβλίου αυτού μας υπενθυμίζουν και κάτι ακόμα: ότι η μοίρα των ανθρώπων και των κοινωνιών έχει καταγραφεί λεπτομερώς στην ιστορία της πραγματικής λογοτεχνίας και όποιος θέλει να διερωτηθεί γι’ αυτήν, όποιος θέλει να την αλλάξει, αργά ή γρήγορα θα προσφύγει και στις σελίδες της. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Διαθέσιμο στο βιβλιοπωλείο Μαυροκόκκινο Νήμα στο Αναρχικό Στέκι Φιλοσοφικής
