«Ήμουν η πρώτη αναρχική που επέστρεψε από τη Σοβιετική Ένωση για να εξηγήσω στη Μεγάλη Βρετανία τη σχέση των Μπολσεβίκων με την Επανάσταση- μια τέτοια γνώση ήταν ζωτικής σημασίας παντού, αλλά πουθενά περισσότερο από ό,τι στην Αγγλία, όπου πολλοί από τους ηγέτες της εργατικής τάξης ήταν απεσταλμένοι της Μόσχας. Αυτό ίσχυε ιδιαίτερα στη νότια Ουαλία, όπου ορισμένα στελέχη της Ομοσπονδίας Μεταλλωρύχων υποστήριζαν το θαύμα του κομμουνιστικού κράτους. Η απλή εμπιστοσύνη και η πίστη των συντρόφων μου ήταν βαθιά συγκινητική. Προλετάριοι από τη βρεφική τους ηλικία, με τη ζωή τους άγονη από ομορφιά και χαρά, προσκολλήθηκαν στο ιδανικό τους ως τη μοναδική ελπίδα ενός νέου και ελεύθερου κόσμου. Μια χαρακτηριστική φυσιογνωμία από αυτούς ήταν ο James Colton, ο οποίος σε ηλικία 65 ετών ήταν ακόμα αναγκασμένος να δουλεύει στα ορυχεία για το καθημερινό του ψωμί. Το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του ήταν ενεργός στο κίνημά μας και με μεγάλη υπερηφάνεια μου είπε ότι, όπως κι εγώ, είχε γίνει αναρχικός ως αποτέλεσμα της δικαστικής απόφασης της δολοφονίας των μαρτύρων μας στο Σικάγο. Χωρίς καμία ευκαιρία για μόρφωση, είχε πάρει πολλές γνώσεις και μια σαφή κατανόηση των κοινωνικών προβλημάτων. Αφιέρωσε την έμφυτη ικανότητά του ως ομιλητής στην υπόθεση και συνέβαλε στη διάδοση του αναρχισμού με τα πενιχρά του εισοδήματα. Οι σύντροφοι της ομάδας του, νεότεροι άνδρες με οικογένειες να συντηρήσουν, παρασύρθηκαν από την ενεργητικότητα του “Jimmy” και εμπνεύστηκαν από την αγάπη και την αφοσίωσή του στο ιδανικό».
Emma Goldman
Ο James Colton γεννήθηκε στη Σκωτία το 1860. Ο πατέρας του, Arthur, ήταν λιθοξόος. Μετακόμισε στο Penarth, κοντά στο Cardiff, όταν ήταν ακόμα παιδί. Βρήκε δουλειά σε ένα αρτοποιείο στο Upper Boat, κοντά στο Pontypridd. Αργότερα μετακόμισε στο Glanaman στην κοιλάδα Aman Valley, όπου έγινε ανθρακωρύχος στο ορυχείο Gelliceidrim.
Ο George Davison είχε κάνει μια περιουσία από την εταιρεία Kodak. Τον είχαν κερδίσει οι ιδέες του αναρχισμού και χρησιμοποιούσε τα χρήματά του για να χρηματοδοτεί διάφορα εγχειρήματα. Ένα από αυτά ήταν η Κομμουνιστική Λέσχη (Communist Club) στο Chopwell, Durham. Ένα άλλο ήταν ένα παλιό κτίριο που αγόρασε για 1.500 λίρες στο Ammanford. Το παρέδωσε σε μια τοπική ομάδα νεαρών ριζοσπαστών και χρησιμοποιήθηκε ως λέσχη, βιβλιοθήκη και χώρος συνάντησης. Έγινε γνωστό ως το Λευκό Σπίτι (White House) και διάφοροι ριζοσπάστες ομιλητές στις περιοδείες τους το χρησιμοποιούσαν ως ενδιάμεσο σταθμό.
Ο Jim Colton πιθανότατα παρακολούθησε αυτές τις συναντήσεις και ήρθε σε επαφή με σοσιαλιστές στην κοιλάδα, όπως οι Jack Griffiths, Edgar Bassett, D.R. Owen, Harry Arthur και James Griffiths. Πιθανώς, μέσω του Davison, ο Jim έγινε αναρχικός. Συνάντησε την Emma Goldman όταν εκείνη έκανε περιοδεία για διαλέξεις στο Εδιμβούργο τη δεκαετία του 1890, όταν εκείνος είχε επισκεφθεί την πατρίδα του. Αργότερα, όταν η Goldman έκανε μια περιοδεία στη Νότια Ουαλία, ανανέωσαν τη γνωριμία τους.
Ο Colton γνώριζε ότι η Goldman είχε απελαθεί τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από τη Σοβιετική Ένωση, και αναγκαζόταν να μετακινείται από τη μία ευρωπαϊκή χώρα στην άλλη, χωρίς δικαίωμα εγκατάστασης. Η πρώτη σύζυγος του Jim είχε μόλις πεθάνει, οπότε φαίνεται ότι πρότεινε να παντρευτούν με την Emma για να αποκτήσει η δεύτερη τη βρετανική υπηκοότητα. Ταξίδεψε μέχρι το Λονδίνο και οι Colton και Goldman παντρεύτηκαν στο ληξιαρχείο του Marylebone. Η ίδια θα έγραφε ότι στις 27 Ιουνίου 1925, στα 56α γενέθλιά της «είχα παντρευτεί τον γέρο επαναστάτη James Colton. Βρετανίδα πλέον, έκανα ό,τι κάνουν οι περισσότεροι ντόπιοι που μπορούν να μαζέψουν αρκετά χρήματα για να ξεφύγουν από το κλίμα της χώρας τους».
Μετακόμισε στη Νότια Γαλλία. Ο Jim δεν είχε την πολυτέλεια να μετακομίσει σε τόσο ηλιόλουστα κλίματα. Η Goldman συνέχισε να αλληλογραφεί με τον Jim, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη της για τον εικονικό γάμο. Ο Jim είχε μείνει άνεργος για μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω της μεγάλης απεργίας των ανθρακωρύχων του 1926 και ήταν άρρωστος, και η Goldman του έστειλε ένα μικρό χρηματικό ποσό για να τον βοηθήσει. Ο Colton φαίνεται ότι συμμετείχε σε μια μικρή αναρχική ομάδα στην Aman Valley, μαζί με έναν σύντροφό του, τον Edmunds. Η Emma Goldman μίλησε σε 3 συναντήσεις στην Aman Valley στα τέλη Μαρτίου 1925 υπό την αιγίδα της ομάδας South Wales Freedom Group, και ο Colton θα πρέπει να συμμετείχε στην οργάνωσή τους. Φαίνεται επίσης να έχει οργανώσει μια συνάντηση στην οποία μίλησε η Goldman τον Ιούνιο του 1926.
Η τελευταία επιστολή του Colton προς την Goldman, γραμμένη τον Ιούλιο του 1936, περιγράφει πόσο άρρωστος ήταν, δεν μπορούσε να φάει και ήταν καθηλωμένος στο κρεβάτι, και αναστατωμένος που ο Alexander Berkman είχε μόλις πεθάνει. Όταν έγραψε στην Goldman ήταν ήδη καθηλωμένος στο κρεβάτι για 4 εβδομάδες. Την ενημέρωσε ότι «αυτή είναι η χειρότερη ασθένεια που είχα ποτέ». Δεν επρόκειτο ποτέ να διαβάσει την απάντηση της Goldman. Πέθανε από καρκίνο στις 5 Αυγούστου 1936, την ημέρα που η Goldman έγραψε την απάντησή της.
«Είναι αλήθεια ότι η Goldman παντρεύτηκε τον Jim Colton για να αποκτήσει τη βρετανική υπηκοότητα… Αλλά ο Colton είναι μια πιο αξιοσημείωτη φυσιογνωμία από την Emma Goldman, γιατί αυτός, μαζί με μερικούς άλλους, επέζησε από τα τεράστια πλήγματα εναντίον του ουαλικού αναρχισμού…», έγραψε ο Albert Meltzer στο βιβλίο του «The Anarchists in London 1935-1955».
*Μετάφραση: Ούτε Θεός Ούτε Αφέντης.
